Heb je overdreven veel aandacht voor je lichaamsgewicht, wat of hoeveel je eet? Dan is het mogelijk dat je een eetprobleem of zelfs een eetstoornis hebt. Dit zorgt voor allerlei beperkingen en kan zelfs ervoor zorgen dat je vastloopt in je leven.
Wat is een eetstoornis?
Een eetstoornis kan verschillende vormen aan nemen. Het varieert van heel weinig eten om zo min mogelijk calorieën binnen te krijgen tot grote eetbuien en overgewicht. Een eetstoornis is een ernstige psychische aandoening. Mensen met eetstoornissen lopen ‘vast’ in hun leven; binnen het gezin, het werk en op sociaal gebied.
Eten is echt een obsessie en het wel of niet eten speelt de hoofdrol terwijl men dat eigenlijk niet wil.
Enkele voorbeelden van eetstoornissen zijn:
- Anorexia nervosa
- boulimia nervosa
- BED of Binge eating disorder
- …
Maar wat veel mensen niet weten is dat er ook veel gevallen zijn waarbij de stoornis niet valt onder één van deze termen, meer zelfs, deze komen in de praktijk zelfs meer voor.
Wat zijn mogelijke gevolgen van een eetstoornis?
Eetstoornissen kunnen leiden tot lichamelijke problemen. Denk bijv. aan duizeligheid, problemen met organen, menstruatieproblemen, lage lichaamstemperatuur, maag- en darmproblemen, een hoge bloeddruk, haaruitval, het krijgen van een slecht gebit,…
Dit zijn lichamelijke gevolgen, maar er zijn ook psychische gevolgen zoals eenzaamheid en soms zelf depressiviteit. Iemand met een eetstoornis schaamt zich er voor en voor zijn/haar uiterlijk.
Wat zijn mogelijke oorzaken?
De diagnose van een eetstoornis kan enkel door specialisten worden gesteld na onderzoek en diverse gesprekken. In deze gesprekken gaan ze op zoek naar mogelijke oorzaken achter de eetstoornis. Er is nooit een éénduidige oorzaak aan te wijzen omdat het meestal gaat om een combinatie van factoren.
Mogelijke oorzaken:
- Een laag of verstoord zelfbeeld
Het nastreven van een ideaalbeeld of een eigen zelfwaardering kan een invloed hebben. - Pubertijd
Het lichaam verandert en kan zorgen voor onzekerheid - Traumatische gebeurtenissen
relationele problemen, scheiding, pesten, een ongeluk, … - Verkeerde voorbeelden
Als bijvoorbeeld een model de norm is en iemand wil de norm nastreven. - Aanleg
“het zit in de familie” Indien eetstoornissen in de familie reeds voorkomen, kunnen familieleden er ook ‘vatbaarder’ voor zijn
Overgewicht kan ook door lichamelijke aanleg.
Hoe herken je een eetstoornis?
Een eetstoornis is een complex probleem. Er speelt veel meer dan veel eten of niet meer eten. Er is héél veel gelaagdheid en men kan zowel spreken van een stoornis als een eetprobleem.
We proberen enkele kenmerken op een rij te zetten. Herken je enkele van deze kenmerken? Dan wil dit niet zeggen dat je een eetstoornis hebt, maar als je een vermoeden hebt, spreek erover. Praten lucht op en samen kan dan gewerkt op de volgende stappen en finaal een oplossing.
Algemene kenmerken
- Sterke toename in gewicht
- Sterke afname in gewicht (er mager uit zien)
- Gewichtsschommelingen
Maar voor dit zichtbaar is, zijn er reeds volgende kenmerken of patronen in het gedrag
- eetbuien hebben, niet meer kunnen stoppen met eten
- héél weinig eten of zeer selectief eten (calorierijke producten vermijden)
- maaltijden overslaan
- niet meer samen willen eten om eetafspraken te vermijden
- compensatiegedrag zoals dwangmatig sporten of braken na het eten
- …
Andere kenmerken op vlak van persoonlijkheid
- laag/negatief zelfbeeld
- weinig zelfvertrouwen
- verkeerd of vertekend zelfbeeld
- stemmingswisselingen
- angsten
- perfectionisme, faalangst
- concentratieproblemen
- moeite met het aangeven van grenzen
- moeilijk hulp aanvaarden
- …
Fysiek zijn er ook enkele kenmerken
- gewichtsschommelingen of extremen
- verslechtering van het gebit
- bleekheid
- er moe uit zien
- wallen onder de ogen
- …
En zo kunnen we wel nog even verdergaan. We kunnen dus besluiten dat een eetstoornis vele vormen kan aannemen en dat het zeer moeilijk te detecteren valt. Mocht je een vermoeden hebben, schakel tijdig professionele hulp in.
Tips
Heb je een vermoeden dat iemand in jouw onmiddellijke omgeving een eetstoornis of een voedingsstoornis heeft? Als je iemand wilt helpen vraag je je vast af hoe je het onderwerp ter sprake kunt brengen. En wat je zelf kunt doen en wat je vooral niet moet doen of zeggen?
Praat erover en de aanhouder wint
Iemand aanspreken over een eetstoornis is niet niks. Maar het is wel belangrijk om erover te praten. Hoe eerder, des te eerder een eventuele behandeling kan beginnen. Hoe? Vertel vooral vanuit het feit dat je je zorgen maakt en geef enkele voorbeelden van wat je is opgevallen.
Iemand met een eetstoornis zal hierover niet makkelijk praten en zal het zeker ontkennen, niet alleen tegenover de omgeving, maar ook tegenover zichzelf. Vandaar dat het belangrijk is dat je je hulp blijft aanbieden, ook al zal je vaak worden afgewezen.
Let op voor onwaarheden
Iemand met een eetstoornis zal vaak onwaarheden vertellen over het eetgedrag, hulp zal men niet snel aanvaarden. Onthoud ook dat een eetstoornis niet altijd te herkennen is aan het gewicht, want dit kan ook normaal zijn.
Schakel professionele hulp in
Een eetstoornis is een ernstige aandoening. Deskundige hulp is noodzakelijk voor de behandeling en aanpak. Stimuleer dat de ander hulp gaat zoeken en biedt je steun aan.
Praten met lotgenoten kan ook helpen. Daar worden verhalen gedeeld, krijg te steun, tips en suggesties die je energie en inspiratie kunnen geven.
Leestip
Het boek “Stop anorexia nervosa” door Johan Vanderlinden is een aanrader en hebben we bij de Schakel ook liggen.
Heb je nood aan een gesprek? Neem dan contact op en dan helpen we jou op weg.
